استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی: آموزش کامل و گام به گام استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی کشور. تمامی نکات، قوانین و مراحل مربوط به مالیات پایانه های فروشگاهی را در این راهنمای تخصصی بیابید.
مقدمه: مقاله پیش رو، حاصل تلاش و تخصص تیم تولید محتوای ایده آل محاسبات شهر است. در این نوشتار، قصد داریم به صورت جامع و کاربردی، فرآیند استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. با توجه به تغییرات گسترده در نظام مالیاتی کشور و الزام اتصال تمامی پایانه های فروشگاهی به پرونده های مالیاتی مودیان، آگاهی از نحوه استعلام وضعیت مالیاتی کارتخوان ها و اطمینان از صحت اطلاعات ثبت شده، اهمیتی دوچندان یافته است.
استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی: چرا و چگونه؟
در نظام نوین مالیاتی ایران، شفافیت تراکنش های مالی یکی از اهداف اصلی محسوب می شود. دستگاه های کارتخوان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی دریافت وجه در کسب وکارها، نقشی کلیدی در این شفافیت ایفا می کنند. بر اساس قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمامی دستگاه های کارتخوان (POS) باید به پرونده مالیاتی صاحب کسب وکار متصل باشند. این اتصال به سازمان امور مالیاتی امکان می دهد تا تراکنش های انجام شده از طریق این دستگاه ها را رصد کرده و مبنای محاسبه مالیات قرار دهد.
استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی فرآیندی است که به مودیان مالیاتی (صاحبان کسب وکار) اجازه می دهد تا با استفاده از کد ملی خود، وضعیت اتصال دستگاه های کارتخوان به نام خود را بررسی کنند، از تعداد و مشخصات آن ها مطلع شوند و از صحت ثبت آن ها در پرونده مالیاتی خود اطمینان حاصل نمایند. این استعلام از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی my.tax.gov.ir امکان پذیر است.
اهمیت این استعلام در موارد زیر خلاصه می شود:
- اطمینان از اتصال صحیح: مودیان می توانند مطمئن شوند که تمام کارتخوان های فعال آن ها به درستی به پرونده مالیاتی شان متصل شده اند.
- شناسایی کارتخوان های غیرمرتبط: ممکن است به دلایل مختلف (مانند واگذاری کسب وکار، سرقت هویت و…) کارتخوان هایی به نام یک فرد ثبت شده باشند که وی از آن ها بی اطلاع است. استعلام این موارد را مشخص می کند.
- جلوگیری از جرائم مالیاتی: عدم اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی یا استفاده از کارتخوان دیگران، می تواند منجر به جرائم سنگین مالیاتی شود. استعلام به موقع به پیشگیری از این مشکلات کمک می کند.
- تکمیل فرآیند ثبت نام در سامانه مودیان: برای اجرای کامل قانون پایانه های فروشگاهی، وضعیت کارتخوان ها باید مشخص و صحیح باشد.
بنابراین، انجام دوره ای استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی برای تمامی صاحبان کسب وکار که از دستگاه پوز استفاده می کنند، امری ضروری و حیاتی است.
الزامات قانونی اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی
قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، که اجرای آن در سال های اخیر با جدیت دنبال می شود، نقطه عطفی در نظام مالیاتی کشور به شمار می رود. این قانون، تمامی اشخاص حقیقی صاحب مشاغل و اشخاص حقوقی را ملزم می کند که از پایانه های فروشگاهی (عمدتاً دستگاه های کارتخوان) استفاده کرده و این دستگاه ها را به پرونده مالیاتی خود در سامانه سازمان امور مالیاتی متصل نمایند.
اهداف اصلی این قانون عبارتند از:
- شفاف سازی مبادلات اقتصادی: ثبت دقیق تراکنش ها به کاهش اقتصاد پنهان و فرار مالیاتی کمک شایانی می کند.
- تسهیل فرآیندهای مالیاتی: با جمع آوری خودکار اطلاعات تراکنش ها، نیاز به ارائه برخی اسناد و مدارک کاغذی کاهش یافته و فرآیند رسیدگی و تشخیص مالیات تسریع می شود.
- ایجاد عدالت مالیاتی: با رصد دقیق تر درآمدها، مالیات عادلانه تری از فعالان اقتصادی اخذ خواهد شد.
بر اساس این قانون:
- الزام استفاده از کارتخوان متصل: تمامی صاحبان کسب وکار موظف هستند برای دریافت وجوه حاصل از فروش کالا یا خدمات، از دستگاه های کارتخوان متصل به پرونده مالیاتی خود استفاده کنند.
- مسئولیت صاحب کارتخوان: مسئولیت مالیاتی تمامی تراکنش هایی که از طریق یک دستگاه کارتخوان انجام می شود، بر عهده فردی است که کارتخوان به نام او و متصل به پرونده مالیاتی اوست.
- ثبت خودکار درآمد: اطلاعات تراکنش های کارتخوان ها به صورت خودکار به سامانه مودیان ارسال شده و به عنوان بخشی از درآمد مشمول مالیات مودی در نظر گرفته می شود.
- جرائم عدم رعایت: عدم اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی، استفاده از کارتخوان دیگران یا ارائه نکردن اطلاعات صحیح، مشمول جرائم مالیاتی خواهد بود.
درک این الزامات قانونی، اهمیت انجام منظم استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی را بیش از پیش آشکار می سازد. این استعلام ابزاری برای مودیان است تا از رعایت این قوانین توسط خود اطمینان حاصل کنند و از بروز مشکلات آتی جلوگیری نمایند.
چه کسانی مشمول مالیات کارتخوان هستند؟
سوالی که برای بسیاری از فعالان اقتصادی مطرح می شود این است که آیا همه دارندگان دستگاه کارتخوان ملزم به پرداخت مالیات برای تراکنش های آن هستند؟ پاسخ به این سوال مثبت است، اما با جزئیاتی مهم.
به طور کلی، هر فرد حقیقی یا حقوقی که دارای پرونده مالیاتی فعال بوده و از دستگاه کارتخوان برای دریافت وجوه مرتبط با فعالیت اقتصادی خود استفاده می کند، مشمول مالیات بر درآمد حاصل از آن تراکنش ها خواهد بود. این شامل موارد زیر می شود:
- اصناف و مشاغل: فروشگاه ها، رستوران ها، دفاتر خدماتی، پزشکان، وکلا، مهندسان، و سایر مشاغل آزاد.
- شرکت ها و اشخاص حقوقی: تمامی شرکت های ثبت شده که در فعالیت های تجاری خود از کارتخوان استفاده می کنند.
- فروشندگان اینترنتی: کسب وکارهای آنلاینی که از درگاه پرداخت متصل به کارتخوان یا حساب بانکی تجاری استفاده می کنند.
نکات مهم:
- نوع فعالیت: نرخ و نحوه محاسبه مالیات به نوع فعالیت اقتصادی، حجم درآمد و اینکه مودی شخص حقیقی یا حقوقی باشد، بستگی دارد.
- تراکنش های غیرشغلی: قانون گذار سعی در تفکیک تراکنش های شغلی از غیرشغلی دارد، اما اثبات غیرشغلی بودن تراکنش های کارتخوان معمولاً دشوار و بر عهده مودی است. توصیه اکید بر این است که از کارتخوان صرفاً برای مقاصد شغلی استفاده شود.
- معافیت ها: برخی فعالیت ها ممکن است طبق قانون از پرداخت مالیات معاف باشند (مانند برخی فعالیت های کشاورزی یا فرهنگی)، اما این معافیت ها عمومیت نداشته و باید شرایط خاص آن ها احراز گردد. صرف داشتن کارتخوان در یک فعالیت معاف، به معنی معافیت تمام تراکنش ها نیست.
- حداقل درآمد: ممکن است برای برخی مشاغل، حد آستانه ای برای درآمد مشمول مالیات وجود داشته باشد، اما اصل بر شمول مالیات برای درآمدهای حاصل از کارتخوان است.
بنابراین، فرض پیش فرض باید این باشد که تراکنش های کارتخوان به عنوان درآمد شغلی تلقی شده و مشمول مالیات هستند، مگر آنکه خلاف آن طبق قوانین و با ارائه اسناد مثبته ثابت شود. استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی به شما کمک می کند وضعیت کلی اتصال دستگاه ها را بررسی کنید، اما تعیین میزان دقیق مالیات نیازمند بررسی اظهارنامه مالیاتی و رسیدگی های بعدی است.
پیش نیازهای ضروری برای استعلام مالیات کارتخوان
پیش از آنکه بتوانید فرآیند استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی را آغاز کنید، لازم است برخی پیش نیازهای اساسی را فراهم کرده باشید. بدون این مقدمات، دسترسی به اطلاعات مورد نیاز در سامانه سازمان امور مالیاتی امکان پذیر نخواهد بود.
ثبت نام در درگاه ملی خدمات الکترونیک مالیاتی (my.tax.gov.ir)
اولین و مهم ترین گام، ثبت نام در درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی است. این سامانه، پنجره واحد شما برای دسترسی به تمامی خدمات مالیاتی آنلاین، از جمله مشاهده پرونده های مالیاتی، ارسال اظهارنامه، پرداخت قبوض و البته، استعلام وضعیت کارتخوان ها است.
- نحوه ثبت نام: به وب سایت my.tax.gov.ir مراجعه کرده و گزینه “ثبت نام” را انتخاب کنید.
- اطلاعات مورد نیاز: کد ملی، شماره تلفن همراه (که باید به نام خودتان باشد)، تاریخ تولد و کدپستی معتبر.
- احراز هویت: پس از وارد کردن اطلاعات اولیه، یک کد فعال سازی به شماره همراه شما پیامک می شود. همچنین ممکن است نیاز به احراز هویت از طریق سامانه های دیگر (مانند ثبت احوال یا بانک ها) باشد.
- نام کاربری و رمز عبور: پس از تکمیل ثبت نام، نام کاربری (کد ملی) و رمز عبور دریافت خواهید کرد که برای ورودهای بعدی به سامانه استفاده می شود.
داشتن پرونده مالیاتی فعال
برای اینکه کارتخوانی به نام شما ثبت و به پرونده مالیاتی تان متصل شود، باید ابتدا یک پرونده مالیاتی فعال در سازمان امور مالیاتی داشته باشید. این پرونده نشان دهنده فعالیت اقتصادی شماست.
- ایجاد پرونده: اگر تاکنون پرونده مالیاتی نداشته اید، باید از طریق همین سامانه my.tax.gov.ir یا با مراجعه حضوری به ادارات مالیاتی، نسبت به تشکیل پرونده اقدام کنید. این فرآیند شامل ثبت اطلاعات هویتی، آدرس، نوع فعالیت و سایر جزئیات مرتبط است.
- کد رهگیری مالیاتی: پس از تشکیل پرونده، یک کد رهگیری مالیاتی منحصر به فرد به شما اختصاص داده می شود که شناسه پرونده شما در سیستم مالیاتی است.
تطابق اطلاعات هویتی، بانکی و مالیاتی
اطلاعات ثبت شده در پرونده مالیاتی شما (نام، کد ملی، کد پستی) باید دقیقاً با اطلاعات هویتی شما در ثبت احوال و اطلاعات حساب بانکی متصل به کارتخوان مطابقت داشته باشد. هرگونه مغایرت می تواند منجر به مشکل در اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی یا عدم نمایش صحیح اطلاعات در هنگام استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی شود.
- بررسی و به روزرسانی: به طور منظم اطلاعات خود را در سامانه مالیاتی بررسی کرده و در صورت تغییر (مانند تغییر آدرس یا شماره تلفن)، نسبت به به روزرسانی آن اقدام نمایید.
- حساب بانکی تجاری: توصیه می شود برای فعالیت های شغلی از حساب بانکی مجزا (ترجیحاً حساب تجاری) استفاده کنید و کارتخوان را به آن حساب متصل نمایید.
با فراهم کردن این پیش نیازها، شما آماده انجام استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی و مدیریت بهتر امور مالیاتی خود خواهید بود.
راهنمای تصویری و گام به گام استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی
اکنون که با الزامات و پیش نیازها آشنا شدیم، به سراغ مراحل عملی انجام استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی می رویم. این فرآیند به طور کامل از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی انجام می شود.
گام اول: ورود به سامانه
- مرورگر اینترنت خود را باز کرده و به آدرس my.tax.gov.ir مراجعه نمایید.
- در صفحه اصلی، نام کاربری (که همان کد ملی شماست) و رمز عبوری را که هنگام ثبت نام دریافت کرده اید، وارد کنید.
- کد امنیتی نمایش داده شده را در کادر مربوطه تایپ کنید.
- بر روی دکمه “ورود به پنل کاربری” کلیک نمایید.
- (ممکن است یک کد تایید یکبار مصرف به شماره همراه ثبت شده شما ارسال شود که باید آن را نیز وارد کنید).
گام دوم: دسترسی به بخش پایانه های فروشگاهی
- پس از ورود موفق به پنل کاربری خود، داشبوردی با گزینه های مختلف مشاهده خواهید کرد.
- در منوی سمت راست یا در میان گزینه های اصلی داشبورد، به دنبال بخشی با عنوان “ساماندهی پذیرنده های بانکی (کارتخوان و درگاه پرداخت)” یا عناوین مشابه مانند “پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان” بگردید.
- بر روی این گزینه کلیک کنید تا وارد بخش مدیریت کارتخوان ها و درگاه های پرداخت شوید.
گام سوم: مشاهده کارتخوان های متصل
- در این بخش، فهرستی از دستگاه های کارتخوان و احتمالاً درگاه های پرداخت اینترنتی که به کد ملی و پرونده مالیاتی شما متصل هستند، نمایش داده می شود.
- این فهرست معمولاً شامل اطلاعات زیر برای هر دستگاه است:
- شماره پایانه (Terminal ID): شناسه منحصر به فرد دستگاه کارتخوان.
- شماره پذیرنده (Merchant ID): شناسه فروشگاهی شما نزد شرکت ارائه دهنده خدمات پرداخت (PSP).
- مدل دستگاه: نوع و مدل کارتخوان.
- شرکت PSP: نام شرکتی که خدمات پرداخت کارتخوان را ارائه می دهد (مانند پرداخت الکترونیک سامان، به پرداخت ملت، ایران کیش و…).
- وضعیت اتصال به پرونده: نشان می دهد که آیا این دستگاه به درستی به پرونده مالیاتی شما متصل است یا خیر (معمولاً با عباراتی مانند “متصل” یا “در انتظار بررسی” نمایش داده می شود).
- وضعیت فعال/غیرفعال: نشان دهنده فعال یا غیرفعال بودن دستگاه است.
گام چهارم: بررسی و صحت سنجی اطلاعات
- لیست نمایش داده شده را با دقت بررسی کنید. آیا تمام کارتخوان هایی که در حال حاضر از آن ها استفاده می کنید، در این لیست وجود دارند و وضعیت اتصال آن ها “متصل” است؟
- آیا کارتخوان ناشناس یا کارتخوانی که دیگر از آن استفاده نمی کنید (مثلاً مربوط به کسب وکار قبلی) در لیست وجود دارد؟
- اطلاعات مربوط به شماره پایانه و پذیرنده را در صورت امکان با اطلاعاتی که شرکت PSP در اختیار شما قرار داده است، مطابقت دهید.
گام پنجم: اقدامات لازم در صورت وجود مغایرت
- کارتخوان فعال ولی عدم نمایش در لیست: اگر کارتخوانی دارید که از آن استفاده می کنید اما در این لیست نیست یا وضعیت اتصال آن صحیح نیست، باید در اسرع وقت با شرکت PSP ارائه دهنده خدمات آن کارتخوان تماس گرفته و پیگیری نمایید. ممکن است نیاز به ثبت مجدد درخواست اتصال به پرونده مالیاتی باشد.
- کارتخوان ناشناس یا غیرفعال در لیست: اگر کارتخوانی در لیست مشاهده می کنید که متعلق به شما نیست یا دیگر از آن استفاده نمی کنید، باید از طریق همین سامانه یا با کمک شرکت PSP، نسبت به غیرفعال سازی یا حذف آن از پرونده مالیاتی خود اقدام کنید تا از مسئولیت های مالیاتی آتی آن جلوگیری شود.
انجام منظم این مراحل استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی به شما کمک می کند تا همواره دیدی شفاف نسبت به وضعیت ابزارهای پرداخت الکترونیک خود داشته باشید و از رعایت قوانین اطمینان حاصل کنید.
تفسیر نتایج استعلام: چه اطلاعاتی به دست می آوریم؟
پس از انجام موفقیت آمیز استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی و مشاهده لیست دستگاه های متصل، مهم است که بتوانیم اطلاعات نمایش داده شده را به درستی تفسیر کنیم. هر بخش از این اطلاعات، معنای خاصی دارد و می تواند وضعیت مالیاتی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
- تعداد و مشخصات کارتخوان ها (شماره پایانه، پذیرنده، PSP):
- تفسیر: این بخش به شما نشان می دهد که دقیقاً چند دستگاه کارتخوان و با چه مشخصاتی به نام شما و پرونده مالیاتی شما ثبت شده است.
- اهمیت: تطبیق این لیست با دستگاه های واقعی که در اختیار دارید، حیاتی است. وجود دستگاه اضافی می تواند به معنای سوءاستفاده احتمالی یا عدم غیرفعال سازی دستگاه های قدیمی باشد. کمبود دستگاه در لیست نیز نشان دهنده عدم اتصال صحیح دستگاه های فعال شماست. شناسایی شرکت PSP (ارائه دهنده خدمات پرداخت) نیز به شما کمک می کند تا در صورت نیاز به پیگیری، بدانید با کدام شرکت باید تماس بگیرید.
- وضعیت اتصال به پرونده مالیاتی:
- تفسیر: این ستون معمولاً وضعیت هایی مانند “متصل”، “در انتظار بررسی”، “قطع اتصال” یا “نیاز به اقدام” را نشان می دهد.
- متصل: وضعیت ایده آل؛ یعنی دستگاه به درستی شناسایی و به پرونده مالیاتی شما لینک شده است.
- در انتظار بررسی: معمولاً به این معنی است که درخواست اتصال ثبت شده اما هنوز توسط سازمان امور مالیاتی تایید نهایی نشده است.
- قطع اتصال/نیاز به اقدام: نشان دهنده وجود مشکل است. ممکن است اطلاعات مغایرتی داشته باشد یا فرآیند اتصال ناموفق بوده است. این وضعیت نیازمند پیگیری فوری از طریق شرکت PSP یا سامانه مالیاتی است.
- اهمیت: تنها دستگاه های “متصل”، اطلاعات تراکنش خود را به درستی به سامانه مودیان ارسال می کنند. وضعیت های دیگر می توانند منجر به عدم ثبت درآمد یا مشکلات مالیاتی شوند.
- وضعیت فعال/غیرفعال:
- تفسیر: نشان می دهد که آیا دستگاه کارتخوان از نظر شرکت PSP و سیستم بانکی فعال است یا خیر.
- اهمیت: ممکن است دستگاهی به پرونده مالیاتی شما متصل باشد اما به دلایل فنی یا درخواست شما، غیرفعال شده باشد. همچنین، ممکن است دستگاهی که دیگر استفاده نمی کنید، همچنان در وضعیت “فعال” نمایش داده شود که باید نسبت به غیرفعال سازی آن اقدام کنید.
- پیام های خطا یا هشدار (در صورت وجود):
- تفسیر: گاهی اوقات ممکن است در کنار اطلاعات دستگاه، پیام های خطا یا هشداری نمایش داده شود که دلیل عدم اتصال صحیح یا نیاز به اقدام خاصی را توضیح می دهد (مثلاً “مغایرت کد پستی”، “عدم تطابق اطلاعات هویتی”).
- اهمیت: این پیام ها راهنمای شما برای رفع مشکل هستند. باید دلیل خطا را شناسایی کرده و اقدام لازم (مانند به روزرسانی اطلاعات در سامانه مالیاتی یا تماس با PSP) را انجام دهید.
با درک صحیح این اطلاعات، استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی از یک فرآیند صرفاً مشاهده ای، به ابزاری مدیریتی برای اطمینان از صحت و سلامت ارتباطات مالیاتی دستگاه های پوز شما تبدیل می شود.
سامانه مودیان و ارتباط آن با مالیات کارتخوان
درک ارتباط بین دستگاه کارتخوان، استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی و “سامانه مودیان” برای فهم کامل نظام نوین مالیاتی ضروری است. سامانه مودیان، در واقع، هسته مرکزی قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان است.
سامانه مودیان چیست؟
سامانه مودیان یک پلتفرم آنلاین متمرکز است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد شده و به عنوان مرجع اصلی ثبت، صدور و دریافت صورتحساب های الکترونیکی عمل می کند. علاوه بر این، این سامانه اطلاعات مربوط به تمامی پایانه های فروشگاهی (از جمله کارتخوان ها) متصل به پرونده های مالیاتی مودیان را نیز در خود جای داده است.
نقش سامانه مودیان در مالیات کارتخوان:
- دریافت خودکار اطلاعات تراکنش: هنگامی که یک دستگاه کارتخوان به درستی به پرونده مالیاتی مودی در سامانه مودیان متصل می شود، اطلاعات مربوط به تراکنش های انجام شده از طریق آن دستگاه (مبلغ، تاریخ، زمان و…) به صورت خودکار و دوره ای (معمولاً روزانه) به این سامانه ارسال می گردد.
- ثبت درآمد مودی: اطلاعات تراکنش های دریافتی از کارتخوان ها، به عنوان بخشی از فروش و درآمد مودی در سامانه مودیان ثبت می شود. این اطلاعات مبنای اولیه برای محاسبه مالیات بر درآمد قرار می گیرد.
- شفافیت و رصد: سامانه مودیان به سازمان امور مالیاتی امکان می دهد تا دیدی جامع و آنی نسبت به فعالیت های اقتصادی مودیان از طریق پایانه های فروشگاهی داشته باشد و هرگونه مغایرت یا فعالیت مشکوک را سریع تر شناسایی کند.
- کاهش نیاز به اسناد فیزیکی: با ثبت الکترونیکی و خودکار اطلاعات، وابستگی به ارائه دفاتر و اسناد کاغذی برای اثبات درآمد حاصل از کارتخوان کاهش می یابد (هرچند نگهداری اسناد همچنان ضروری است).
ارتباط با استعلام:
فرآیند استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی در واقع به شما امکان می دهد تا از وضعیت اتصال دستگاه های خود به همین سامانه مودیان مطلع شوید. اگر استعلام نشان دهد که دستگاهی “متصل” است، به این معنی است که آن دستگاه قادر به ارسال اطلاعات تراکنش خود به سامانه مودیان است. اگر دستگاهی متصل نباشد، اطلاعات آن به سامانه ارسال نشده و این می تواند منجر به مشکلاتی در محاسبه مالیات و جرائم احتمالی شود.
به عبارت دیگر، سامانه مودیان مقصد نهایی اطلاعات کارتخوان شماست و استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی ابزار شما برای اطمینان از صحت این مسیر ارتباطی است. مدیریت صحیح این ارتباط برای جلوگیری از مشکلات مالیاتی حیاتی است.
نحوه محاسبه مالیات کارتخوان: نگاهی کلی
یکی از دغدغه های اصلی صاحبان کسب وکار پس از اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی، نحوه محاسبه مالیات بر تراکنش های آن است. مهم است بدانیم که مالیات مستقلی تحت عنوان “مالیات کارتخوان” وجود ندارد؛ بلکه درآمد حاصل از تراکنش های کارتخوان به عنوان بخشی از درآمد کل مشمول مالیات مودی در نظر گرفته شده و مالیات آن طبق قوانین مالیات بر درآمد (برای اشخاص حقیقی) یا مالیات بر درآمد شرکت ها (برای اشخاص حقوقی) محاسبه می شود.
فرآیند کلی محاسبه:
- جمع آوری اطلاعات: اطلاعات تراکنش های کارتخوان های متصل به پرونده مالیاتی شما، به صورت خودکار به سامانه مودیان ارسال می شود.
- تعیین درآمد مشمول مالیات: این اطلاعات به عنوان بخشی از فروش یا درآمد شما در دوره مالی مربوطه (معمولاً سالانه) در نظر گرفته می شود. البته، هزینه های قابل قبول مالیاتی مرتبط با کسب وکار شما (مانند هزینه خرید کالا، اجاره، حقوق کارکنان و…) از این درآمد کسر می شود تا “درآمد مشمول مالیات” به دست آید.
- اعمال نرخ مالیاتی: نرخ مالیاتی بر اساس درآمد مشمول مالیات تعیین می شود.
- اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل): مالیات بر درآمد مشاغل معمولاً به صورت پلکانی محاسبه می شود. یعنی هرچه درآمد مشمول مالیات بیشتر باشد، نرخ مالیات برای بخش بالاتری از درآمد، افزایش می یابد (مطابق ماده 131 قانون مالیات های مستقیم). این نرخ ها سالانه ممکن است تغییر کنند.
- اشخاص حقوقی (شرکت ها): معمولاً نرخ ثابتی (در حال حاضر 25% طبق ماده 105 قانون مالیات های مستقیم) بر درآمد مشمول مالیات شرکت ها اعمال می شود، مگر اینکه قوانین خاص دیگری حاکم باشد.
- اظهارنامه مالیاتی: مودیان موظف هستند در پایان دوره مالی، اظهارنامه مالیاتی خود را تکمیل و ارسال کنند. در این اظهارنامه، درآمد حاصل از کارتخوان و سایر منابع درآمدی، به همراه هزینه های قابل قبول، اعلام می شود. سازمان امور مالیاتی اطلاعات اظهارنامه را با داده های دریافتی از سامانه مودیان (از جمله تراکنش های کارتخوان) تطبیق می دهد.
سوالات متداول
در این بخش به برخی از سوالات پرتکرار در زمینه استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی و مسائل مرتبط پاسخ می دهیم:
- سوال: اگر کارتخوانی که استفاده می کنم در لیست استعلام نمایش داده نشود، چه کاری باید انجام دهم؟
- پاسخ: ابتدا با شرکت ارائه دهنده خدمات پرداخت (PSP) آن کارتخوان تماس بگیرید و از وضعیت ثبت و اتصال آن به پرونده مالیاتی خود مطمئن شوید. ممکن است نیاز باشد مجدداً درخواست اتصال را با ارائه کد رهگیری مالیاتی ثبت کنید. تا زمانی که کارتخوان در لیست “متصل” نمایش داده نشود، اطلاعات آن به سامانه مودیان ارسال نمی گردد.
- سوال: هر چند وقت یکبار باید استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی را انجام دهیم؟
- پاسخ: اگرچه قانون بازه زمانی مشخصی تعیین نکرده است، اما توصیه می شود حداقل به صورت فصلی (هر سه ماه یکبار) یا حتی ماهانه این استعلام را انجام دهید تا از صحت اطلاعات و عدم وجود تغییرات ناخواسته (مانند اضافه شدن کارتخوان ناشناس) اطمینان حاصل کنید.
- سوال: آیا برای کارتخوان های سیار (موبایلی) هم باید استعلام انجام داد؟
- پاسخ: بله، تمامی انواع پایانه های فروشگاهی، اعم از ثابت و سیار که به شبکه پرداخت کشور متصل هستند، مشمول قانون پایانه های فروشگاهی بوده و باید به پرونده مالیاتی متصل باشند. بنابراین، استعلام وضعیت آن ها نیز ضروری است.
- سوال: اگر کسب وکار من معاف از مالیات باشد، باز هم باید کارتخوان را به پرونده مالیاتی متصل کنم و استعلام بگیرم؟
- پاسخ: بله، الزام اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی برای شفافیت تراکنش هاست و ارتباطی با معاف بودن یا نبودن فعالیت ندارد (مگر موارد استثنای قانونی). شما باید کارتخوان را متصل کرده و از طریق استعلام، وضعیت آن را بررسی کنید، حتی اگر نهایتاً مالیاتی بابت آن فعالیت پرداخت نکنید.
- سوال: آیا امکان دارد فرد دیگری بدون اطلاع من، کارتخوانی را به کد ملی من متصل کند؟
- پاسخ: با توجه به لزوم تطابق اطلاعات و احراز هویت ها، این احتمال کم است اما غیرممکن نیست (خصوصاً در موارد سوءاستفاده از مدارک هویتی). به همین دلیل، انجام منظم استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی اهمیت دارد تا در صورت مشاهده هرگونه دستگاه ناشناس، سریعاً نسبت به غیرفعال سازی و گزارش آن اقدام کنید.
- سوال: اگر مبلغ مالیات تعیین شده بر اساس تراکنش های کارتخوان را قبول نداشته باشم، چه کنم؟
- پاسخ: اطلاعات تراکنش کارتخوان تنها بخشی از مبنای محاسبه مالیات است. شما باید اظهارنامه مالیاتی خود را با لحاظ کردن هزینه های قابل قبول ارسال کنید. اگر پس از صدور برگه تشخیص، همچنان به مبلغ اعتراض دارید، می توانید در مهلت قانونی، از طریق سامانه my.tax.gov.ir یا به صورت حضوری، اعتراض خود را ثبت کرده و با ارائه اسناد و مدارک، از دفاعیات خود پشتیبانی کنید.
نتیجه گیری
فرآیند استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی ابزاری حیاتی در اختیار مودیان مالیاتی است تا از صحت اتصال پایانه های فروشگاهی خود به پرونده مالیاتی اطمینان حاصل کرده و گامی مهم در راستای شفافیت مالی و رعایت قوانین بردارند. با توجه به الزامات قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، نادیده گرفتن این موضوع می تواند منجر به چالش ها و جرائم مالیاتی قابل توجهی شود.
ایده آل محاسبات شهر به عنوان مرجع تخصصی در حوزه خدمات مالی و حسابداری، همواره در کنار شماست تا با ارائه اطلاعات دقیق و مشاوره های کاربردی، شما را در پیمودن مسیر صحیح تعهدات مالیاتی یاری رساند. از اینکه تا پایان این نوشتار همراه ایده آل محاسبات شهر بودید، سپاسگزاریم.
